Fotoğraf; www.nilsjapan.com
Japonya, şimdiye kadar gördüğüm en temiz ülke!
Sokaklarda pek çöp kutusu olmamasına rağmen yerlerde hiç çöp yok… Dışarıda görebileceğiniz çöp kutuları genelde marketlerin önünde(ayrıştırmalı) ya da bazı tren istasyonlarında ve içecek otomatlarının yanlarında(sadece içecek şişeler için) bulunuyor.
Herkes çevre düzeninin korunması konusunda bilinçli… Çok iyi bir düzen oturtulmuş bu konuda.
Sokakların yanı sıra evlerdeki çöplerin atılması konusunda da sistem bulunuyor elbette.
Tüm çöpleri bir arada canınız istediği zaman atamazsınız.
Japonya’da çöplerin aslında çok olması gibi bir sorun da bulunuyor. Çünkü tüm yemek üreticileri, aklınıza gelebilecek şeyleri aşırı paketliyor. Hediye kültürü nedeniyle yapılan paketlemeler, onların konulduğu torbalar… Yığın giderek artıyor…
Bazı tahminlere göre evsel atıkların % 60’ını diğer maddelerden gelen paket ve kutulardan oluşuyor… Bir süredir bu konu üzerine eğilen Japonya, bu atık miktarını azaltmak için çeşitli önlemler almaya çalışıyor. Geri dönüşüm için mümkün olduğunca geri kazanıma uğraşıyor.
Çöpler atılırken bazı kategorilere ayrılarak atılması gerekiyor. Bu kurallar bölgeden bölgeye değişiyor. Örneğin Tokushima Eyaleti’nde sıfır atık elde etme hedefini sürdürmek için 13 kategoride 45 farklı türde çöp ayrıştırılmasını bekliyor.
Ben bu çöp atma kurallarına dair bilgiyi Tokyo üzerinden basitçe anlatacağım. Çöplerin kategorileri kabaca şu şekilde;
- Yanıcı maddeler: gıda atıkları, eski giysiler, az miktarda bahçe atığı vb.
- Yanmazlar: plastik ambalajlar, strafor, metal kaplar, seramik vb.
- Geri dönüştürülebilir malzemeler: plastik / cam şişeler, metal kutular, dergiler, gazete, oluklu mukavva vb.
- PET Şişeler
- Büyük eşyalar: TV’ler, klimalar, diğer eski cihazlar, mobilyalar vb.
- (Genel olarak konuşursak, 30 x 30 x 30 cm’den büyük olan her şey “büyük öğe” olarak kabul edilir. Eğer bunun gibi öğeler çöpe atılacaksa ödenmesi gereken belli bir miktar para da bulunuyor, bu çöpleri öylece çıkarıp bırakamıyorsunuz.)
Örneğin evlerde en çok biriken çöpler; cam, karton, plastik, teneke ve evsel atıklar olarak ayrılıyor.
Karton kutular açılarak atılmalı – eğer çok büyükse bir ip ile bağlanarak atılması gerekiyor.
Cam, plastik ve tenekeler ayrı ayrı gruplandırılmış torbalarda çöpe atılıyor. Torbalara konmadan önce içlerinin yıkanarak temizlenmesi gerekiyor. Kediler (çok olmasa da), kuşlar çöp poşetlerini yırtarsa içlerindeki sıvılar yerlere dökülmesin, yerler kirlenmesin diye…
Bu ilk grup çöpü salı günleri sabah 8.00’e kadar belirlenen çöp toplama alanına bırakabilirsiniz. Saat geçerse bir sonraki ilgili günü beklemeniz gerekiyor.
2. grup olarak bahsedebileceğim evsel atıklar ise yine torbalanmış şekilde Çarşamba ve Cumartesi günleri sabah saat 8.00’e kadar çıkarılmalı. İkinci grup bu çöplerle atılacak olan yoğurt kutuları, dondurma kutuları vs bulunuyorsa elbette bunlar da atılmadan önce yıkanmalı…
Kurallar çok net belirlenmiş ve geri dönüşüm için bahsettiğim gibi önemli adımlar da atılıyor.
Yıllar önce okuduğum bir yazıda diş macunlarının kutular içine konulmasının ne kadar gereksiz bir israf olduğundan bahsediliyordu. Her yıl diş macunu tüplerini içine yerleştirmek için 900 milyondan fazla kutu üretiliyor… Japonya’daki markalar da bu gereksiz kullanımı durdurmaya başlamış. Diş macunlarının çoğu kutuya konulmuyor.
Ayrıca Türkiye’de pek yaygın olmayan yeniden doldurarak kullanma burada oldukça fazla.
Herhangi bir spreyin kutusunu bir kere almanız yeterli. Daha sonra kutusunu almadan, şişeyi yeniden doldurabileceğiniz torbalarla kullanabilirsiniz.
Sonucunu net bir şekilde görmek yıllar alacak olsa da geri dönüşüme faydalı olup mutlu sonla bitmesini umduğum bir süreç yani… Türkiye’de de yaygınlaşması dileğiyle…
