Okulda, iş yerinde, aile içinde, arkadaş çevresinde… Japonya’da ¨ganbaru¨ (頑張る) ve farklı çekimleri olan ¨ganbare/ganbatte¨ kelimeleri çok sık kullanılıyor. Animelerde de rastlamış olmanız muhtemel…
Tam çevirisi zor olsa da ¨en iyisini yapmak¨, ¨elinden gelenin en iyisi için uğraşmak¨ gibi tanımlayabiliriz. Çok yaygın ve kullanışlı bir kelime olmasının ötesinde, Japon kültürü ve idealizminin büyük bir bölümünü taşır. Kararlılığın veya iradenin, güçlüklerin üstesinden gelebileceği fikrini somutlaştırır.
Kelimenin kökeni, gaman (我慢) ile ya da Zen Budizmi’nden kaynaklanan sabır ve dayanılmaz gibi görünen dayanma gücüne sahip olmakla ilgilidir.
Bazen yeni bir işin başlangıcında veya bir sınava girmeden önce veya bir spor oyununa başlamadan önce insanlar birbirlerine ¨ganbatte (ne/kudasai)!” der. Bu örneklerde, sıkı çalışmalarını söylemenin ötesinde iyi şans dilemek gibi anlama da geldiği durumlar olabiliyor.
Bir başka kullanım şekli, birinin zor zamanlar geçirmesi. Arkadaşınız zor bir iş günü geçiriyor ve çok stresli olabilir. Böyle bir durumda da “Ganbatte (ne/kudasai)” denebilir.
Peki ¨Ganbarimasu¨ ?
¨Ganbarimasu!¨, ganbaru kelimesine karşı verilebilecek bir cevap olabilir. Ayrıca bir şeyle uğraşırken gerçekten çok çalışma ve her şeyinizi verme isteğinizi ifade etmek için de başlarken bunu kullanabilirsiniz.
Kelimenin bir başka çekimi ise ¨Ganbarō¨. Ortaklaşa bir işe girişeceğiniz kişiye, onunla birlikte elinizden gelenin en iyisini yapmaya hazır olduğunuzu belirtmek için kullanabilirsiniz.
Korona döneminde Tokyo’nun her yerinde bu yazının yer aldığı afişler yayılmıştı örneğin. Bunun gibi doğal afet, hastalık ve diğer yıkımlarda, insanları motive ederek destek göstergesi olarak da kullanılabiliyor.
Çocukların okul raporları için kullanılırsa, genellikle yeterli çaba olmadığı anlamına gelir, yani “çalışmaya ihtiyaç vardır”.
¨Ganbaru¨nun Farklı Yollarından Bazıları Özetle Şöyle;
- Ganbatte: zorunlu
- Ganbattene: arkadaş canlısı biçim
- Ganbatte kudasai: kibar resmi
- Ganbare: düz zorunlu
- Ganbarō: birliktelik belirtir
- Ganbarinasai: Emir Kipi
- Fight!: telaffuz faito , Japonca İngilizce kelime genellikle ganbatte yerine kullanılır
Tüm bunların ötesinde, çok yaygın ve kullanışlı bir kelime olmasına rağmen, bazen insanların bunu duymaktan rahatsız olabileceği durumlar da olabilir. Cesaretlendirmek için söylenen ¨ganbattene¨, karşınızdaki kişi tarafından elinden geleni yapmıyormuş hissiyatı yaratabilir. Genelde bunu duyan Japonlar, üzerlerinde daha fazlasını yapmak için baskı hissetmeye meyilli olabiliyorlar… Bu yüzden kullanışlı bir kelime olsa da, zor zamanlar geçiren insanlara karşı kullanırken iki kez düşünmekte fayda olacaktır…
