Japonya’daki günlük hayatta tapınak ziyaretli önemli bir yer kaplıyor. Japon halkı çok dindar olmasa da Şinto ve Budizm geleneklerini kültürel anlamda benimsemiş. Tapınakların önünden geçerken durup saygı göstergesi olarak eğilenlere bile rastlayabilirsiniz, ardından yürümeye devam ediyorlar içeriye girmeden.
Şinto dininin tapınaklarına Jinja deniyor. Siz de Japonya ziyaretiniz sırasında bir Jinja ziyaretinde bulunursanız duanızı ne adımlarda yapmanız gerektiğinden bahsetmek istiyorum.
Ufak bir not; anlatacağım detaylar arasında minik farklar bulunabiliyor inanışa göre. Bazıları önce zili çalıp dua ve ardından eğilirken, bazıları zili çalıp eğilerek selamını verip sonrasında dua edebiliyor…
Nereye Gitmeli?
Japonlar, bir aile üyesinin hastalığını hızlı atlatmasını istemek, anne & baba adayları çocuklarını güvenli bir şekilde kucaklarına almayı istemek gibi nedenlerle tapınaklara gidip dualarını ediyorlar…
Bazı tapınaklar belirli bir Kami-Sama (tanrı) ile ilişki olabiliyor. Örneğin bir ticarete atılacak olan insanlar ticaret tanrısı Ebisu ile ilişkili bir tapınağa gidebiliyor. Bu ziyaretleri bazen ofis çalışanları toplu şekilde de gerçekleştirebiliyor. Eğer özel bir duanız olacaksa öncelikle bu istekle ilişkili olan tanrıyı bulup ardından bu tanrıya ayrılmış bir tapınak araştırılabilir…
Temizlik
Bir tapınak ziyaret ederken temizlik ve sağlık önemli. Tapınağa girdiğinizde tanrılara yaklaşmadan önce kenarda bir çeşmeli havuz gibi yapı bulunuyor. İsmi? Temizuya! (手水舎)
Uzun çubuklu testilerden aldığınız tek testi suyu sağ eliniz ile tutun. Önce sol elinize biraz döküp yıkayın. Ardından bu kabı sol elinize alarak, bu kez sağ elinize biraz su döküp yıkayın. Kabı sağ elinize alarak sol elinize bir miktar su dökün ve ağzınızı yıkayın. Sol elinizi yeniden yıkayın. Son olarak kabı diklemesine tutarak içindeki suyun sapına doğru akıp gitmesini sağlayın. Bu sayede gelecek olan bir sonraki kişiye temiz bir şekilde devretmiş olacaksınız.
Tütsülük
Bir diğer yanda büyük bir tütsülük bulunur. Yakınlarında tütsü satan bir kulübe olması mümkün. Oradan tütsü alarak yakabilirsiniz. Tütsünüzü yaktıktan sonra çok yanar ve aleve dönüşmeye başlarsa kesinlikle üfleyerek söndürmeye çalışmayın. Bunun yerine diğer elinizle yelleyerek söndürün.
Bu büyük tütsülüğe tütsünüzü dikebilir ve dumanını üstünüze doğru alabilirsiniz. Kötü şans ve ruhları kovduğuna inanılıyor…
Dua Ritüeli
Haiden, Kami-Sama’ya saygınızı sunduğunuz yerdir. Salon içerisindeki törenler bir Şinto rahibi tarafından yönetilir ve daha karmaşıktır. Ancak dışarıdan da dua edebilirsiniz.
Bu noktada, merdivenlerden çıkarken ortadan değil; sağ ya da soldan gitmeye çalışın. Tam ortası Kami-Sama’nın yoludur (Sei-chuu) ve buradan yürümek saygısızlık – agresiflik olarak algılanır.
Her Haide’nin önünde ¨Saisen-Bako¨ denilen bir para kutusu bulunur. Bu kutuya yaklaşın (yine ortada olmaktan kaçınarak) ve paranızı yavaşça ve saygıyla içine atın. Batıl inançlardan biri; belirli miktar paraların kötü şans getirdiğine inanılır. 5 Yen iyi bir seçim olarak kabul edilir çünkü japonca şans kelimesi olan ¨go-en¨ ile yakın okunuşlara sahiptir. Bununla birlikte; 10 Yen ¨tou-en¨gibi okunur ve kötü şans getirdiğine inanılır.
Zili Çalmak
Haiden önünde genelde bir çan ve sarkan büyükçe bir ip bulunur. İpi iki elinizle tutun ve Kami-Sama’yı çağırmak için sıkıca sallayın.Geleneksel olarak zilin çalınmasının kötü ruhları kovduğuna inanılıyormuş. Bu yüzden çınlama Kami-Sama’nın gelişi için bir arındırma aynı zamanda… Zili olmayan Jinja’larda (ya da zil bağlanmışsa) bu adımı atlayıp dua edebilirsiniz.
Bunun ardından Japonların uygun düzeni hatırlamak için kullandıkları ifade geliyor; ‘二 礼 二 拍手 一 礼‘ (ni-rei, ni-hakushu, ichi-rei). Anlamı; “İki yay, iki alkış, bir yay”. Detayı ise şöyle…
İlk olarak 2 kez eğilerek Kami-Sama’yı selamlayın. Sırtınızı düz tutarak belden 90 derecelik bir açıyla yavaş yavaş bükerek…
Ardından Kami-Sama’ya olan minnetinizi ifade etmek için 2 kez alkışlayın. Ellerinizi göğüs hizasında tutmalı ve alkışladıkça yaklaşık omuz genişliğinde açılmalı. Avuç içleriniz bir araya geldiğinde, sol elin Kami-Sama’yı, sağ elin dua etmeyi temsil ettiği söylenir. Ardından ellerinizi birleşik tutarak dualarınızı Kami-Sama’ya sessizce sunabilirsiniz…
Tapınağa ilk ziyaretiniz olması durumunda öncelikle Kami-Sama’ya isim, soyisim ve adresinizi söylemeli (gerçekten!) ve özel bir istekte bulunmadan önce teşekkür etmelisiniz. Bunun sebebi Kami-Sama’nın bazen tapınağını ¨mikoshi¨ adı verilen özel bir tahtırevana bırakmasıymış.
Dua edenler festival zamanlarında sırtlarına yüklendikleri mikoshi’yi mahalleden geçirirken, Kami-Sama tapınağı ziyaret eden insanları hatırlar ve kimin nerede yaşadığını görürmüş.
Diğer bir yandan da, her kasım ayında, Kami’nin Izumo Grand Shrine’da düzenlenen Kamiari Festivali sırasında büyük bir tanrılar toplantısı için bir araya gelirmiş. Bu nedenle belirli bir Kami sizin duanızı diğerleri ile paylaşır ve mahallenizdeki Kami de sizinle sohbet edebilirmiş…
Tüm bunların ardından bir kez daha aynı şekilde eğilerek teşekkürlerinizi iletip duanızı sonlandırabilirsiniz.
Anlattıklarımın çoğu Şinto dini tapınaklarında dua etmenin olağan bir yolu olsa da en başta dediğim gibi bazı tapınakların kendilerine özel dua tarzları da bulunabiliyor…
Not: Dua tarzı olarak benzer olsalar da Budist tapınaklarında ellerinizi çırpmayın.
