Japon kültürünün saygı unsuru yemek masalarında da kendini gösteriyor. Bu konudaki bir çok örnekten bir kaçını anlatacağım bu kez…
Japon’lar yemeklerin hazırlanmasından başlayarak, kullanılan her malzemeye büyük bir saygıyla yaklaşıyor. Hiç bir şey boşa harcanmamalı. Tüm malzemeler değerlendirilmeli. Ola ki bir yiyeceğin tarihi geçti ve çöpe atılmak zorunda kaldı, işte o zaman yiyecekten özür dileme zamanı… Gerçekten!
Herhangi bir öğünden önce, size bir yiyecek hediye & ikram edildiğinde ne demek gerekiyor?
¨いただきます！¨ (itadakimasu – sondaki ¨u¨ okunmuyor). Bunun anlamı hem teşekkür hem de özür… Yemeniz için önünüze gelen her yemek için türlü uğraş veriliyor. Bazen et bazen sebze yiyoruz. Fakat tümü önünüzdeki yiyecek için canını vermiş oluyor bir yerde. Bu nedenle ¨itadakimasu¨ sözünün tam çevirisi çok zor fakat ¨bu yemek için hayatını almak zorunda kaldığım için özür dilerim¨ şeklinde özetlenebilir…
Yemek bittiğinde ise ¨ご馳走様でした¨ (Gochisōsamadeshimashita) deniyor. Bunun anlamı ise; ¨lezzetli yemek için teşekkürler¨ şeklinde özetlenebilir.
Bu iki lafı ister evde yalnız olsun, ister bir restoranda ödemeye gitsin, herkes saygısıyla ve kibarlığıyla söylüyor…
Böylece yemeği hazırlayana teşekkür etmiş oluyoruz. Hem de ister sebze olup topraktan sökülmüş, ister meyve olup dalından koparılmış olsun. Hepsi bir canlıydı ve bu yemek için, yiyen kişinin hayatına-sağlığına faydalı olmak için hayatını verdi…
Japonların bu üstün düşüncesi, saygısı ve değer verme şekilleri… Müthiş değil mi?
